Bài viết của Chương Vận, phóng viên báo Minh Huệ
[MINH HUỆ 1-5-2018] Thư từ Mã Tam Gia, một bộ phim tài liệu về trại lao động cưỡng bức ở Trung Quốc, đã được trình chiếu hôm 27 tháng 4 năm 2018 tại Liên hoan Phim tài liệu Quốc tế Canada – Những phim tài liệu được yêu thích nhất lần thứ 25. Đây là sự kiện lớn nhất về thể loại phim tài liệu ở Bắc Mỹ. Khán giả có nhiều phản hồi tích cực về bộ phim này.
Liên hoan phim khai mạc vào ngày 26 tháng 4 và kết thúc vào ngày 6 tháng 5. Trong số hơn 3.000 phim tài liệu được gửi đến, ban giám khảo đã chọn ra 246 phim để trình chiếu. Bộ phim Thư từ Mã Tam Gia được chiếu vào ngày 27 và 29 tháng 4 và sẽ được chiếu lại vào ngày 4 tháng 5.
Khán giả cổ vũ cho bộ phim Thư từ Mã Tam Gia tại Liên hoan Quốc tế về Phim tài liệu được yêu thích nhất lần thứ 25 tại TIFF Bell Lightbox ở Toronto
Bức thư vượt đại dương
Bức thư trong một đồ vật trang trí Halloween được sản xuất tại Trung Quốc được tìm thấy ở Oregon vào năm 2012
Mở đầu bức thư viết:
“Thưa quý vị: Nếu như tình cờ quý vị mua sản phẩm này, xin quý vị vui lòng gửi lại bức thư cho Tổ chức Nhân quyền Thế giới. Hàng ngàn người nơi đây, những người đang bị chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc bức hại sẽ cảm kích và nhớ đến quý vị mãi mãi.”
Bức thư này rơi ra khi cô Julie Keith, một cư dân vùng Oregon, mở một đồ chơi Halloween cô từng mua ở cửa hàng hồi tháng 10 năm 2012. Sau khi cô đăng nó trên các phương tiện truyền thông xã hội, các tờ báo địa phương, CNN, Thời báo New York và các kênh đưa tin khác đã đăng tin về sự việc này. Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ, một cơ quan thực thi pháp luật thuộc Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ cũng bắt đầu tiến hành điều tra.
Người viết bức thư là ông Tôn Nghị, một học viên Pháp Luân Công bị giam giữ tại Đội 8 thuộc Sư đoàn 2 của Trại lao động cưỡng bức Mã Tam Gia. Ngoài việc phải chịu đựng tra tấn tàn khốc và kéo dài, ông còn bị bắt lao động khổ sai trong khoảng 20 tiếng mỗi ngày. Với công việc sản xuất các đồ chơi Halloween, ông đã liều mạng và bí mật bỏ 20 bức thư như vậy vào trong các vật dụng mà những phạm nhân làm ra. Những đồ chơi này được chuyển đến Hoa Kỳ và cô Keith đã mua một trong số đó.
Ông Tôn Nghị, người bị giam giữ tại Trại Mã Tam Gia vì tu luyện Pháp Luân Công, đã viết hơn 20 bức thư như vậy
Cô Julie Keith tìm thấy ông Tôn và cho ông xem bức thư.
Ông Lý Vân Tường là đạo diễn và nhà sản xuất phim từng có phim giành được giải thưởng Peabody, đã tìm thấy ông Tôn và hỏi về những gì ông từng trải qua trong trại lao động. Sau khi được biết ông Tôn là một kỹ sư và bị gửi bất hợp pháp đến trại lao động chỉ vì ông tu luyện Pháp Luân Công, ông Lý đã quyết định sản xuất một bộ phim tài liệu về chủ đề này.
Cảnh phim được quay một cách bí mật ở Trung Quốc, nơi ông Tôn có thể ghi lại cuộc đời mình trong khi đang bị cảnh sát theo dõi sát sao. Ông cũng tới thăm những người từng bị giam giữ tại Trại lao động Mã Tam Gia trước ông. Bộ phim được dựng dựa trên những thông tin và hình minh họa do ông Tôn cung cấp, ngoài ra còn có các đoạn hoạt họa thể hiện sự đối xử tàn bạo mà ông Tôn phải chịu đựng trong trại lao động này.
Ông Lý Vân Tường, đạo diễn và nhà sản xuất phim, cùng cô Keith tại liên hoan phim
Một tác phẩm của cả tâm lẫn thân
“Ông Tôn không phải là nhà làm phim chuyên nghiệp. Trong khi mọi người dùng các kỹ thuật để sản xuất phim, ông Tôn đã thực hiện với cả trái tim và tâm hồn mình”, ông Lý giải thích. Ông Lý cùng với đoàn làm phim của mình không chỉ được ông Tôn cung cấp những nguồn tài liệu và thông tin, mà họ còn được ông liên tục động viên và tiếp thêm động lực. “Đôi khi chúng tôi bị mất phương hướng và không biết phải làm tiếp thế nào, ông Tôn luôn luôn lạc quan, nói với chúng tôi rằng rồi sẽ ổn. Sau đó, ông đưa ra ý tưởng và bắt tay thực hiện ý tưởng đó. Chúng tôi rất biết ơn ông vì lòng can đảm, kiên định và lạc quan của ông.”
Việc thể hiện những cảnh tra tấn mà ông Tôn chịu đựng trong trại lao động tốn rất nhiều công sức và nỗ lực. “Chúng tôi có dùng một số hình ảnh hoạt họa để minh họa các phương pháp tra tấn. Việc thiết kế và phác họa hình ảnh đều do ông Tôn đảm nhiệm. Chúng tôi có thể thấy ở ông một tâm trí bình hòa, ông không muốn thể hiện bằng những bức ảnh ghê sợ. Thay vào đó, ông chỉ muốn thể hiện những gì đã từng xảy ra. Chúng tôi đã chuyển bản phác thảo của ông thành hoạt ảnh khiến chúng trở nên chân thực và sống động hơn.”
Ông Tôn còn phỏng vấn những người từng tham gia vào cuộc bức hại. “Những điều ông Tôn chịu đựng là vô cùng khủng khiếp, nhưng ông có thể mô tả những trải nghiệm đó một cách điềm tĩnh mà không oán hận. Qua vẻ điềm tĩnh này, chúng tôi có thể cảm nhận được sự nhẫn nại của ông”, ông Lý nói thêm. Ông nói ông Tôn tha thứ cho những người từng ngược đãi và tra tấn mình, những người này cảm kích bởi điều đó và hai người trong số họ đã làm chứng trong bộ phim tài liệu.
“Ông Tôn có bản tính hiền lành, thêm vào đó là tín ngưỡng tâm linh vô cùng mạnh mẽ”, ông Lý nói. “Tôi cho rằng hai điều này có kết nối với nhau. Như ông Tôn giải thích trong phim tài liệu, ông sẵn sàng hy sinh rất nhiều cho đức tin của mình. Ông đã nói và làm như vậy.”
Trong thời gian làm phim ở Trung Quốc, ông Tôn lại bị bắt thêm một lần nữa. Ông đã tìm cách trốn sang Indonesia, ở đó ông có thể gặp ông Lý và cô Keith. Biết rằng cô Keith đã đi một quãng đường rất dài để gặp được ông, dù nghèo khó nhưng ông đã mua tặng cô một đóa hoa.
Sức mạnh của sự thiện lương
Là một liên hoan phim tài liệu lớn nhất Bắc Mỹ, Liên hoan Phim tài liệu được yêu thích nhất được thành lập năm 1993 và thu hút hơn 200.000 nhà tài trợ và nhà phê bình hàng năm.
Ông Shane Smith, Giám đốc Chương trình của Liên hoan phim này, rất ấn tượng bởi bộ phim. Ông cho biết “Thư từ Mã Tam Gia” thực sự thể hiện sức mạnh của sự thiện lương.
Cô Mariam Zaidi, lập trình viên hỗ trợ cho Liên hoan phim nói rằng cô đã xem từ đầu đến cuối bộ phim và hoàn toàn bị cuốn hút. Những cảnh tượng xảy ra đối với những tù nhân lương tâm ở Trung Quốc khiến cô bị sốc.
Phản hồi từ khán giả
Kế toán viên Jason Donn cho biết đây là bộ phim hay nhất anh từng xem trong nhiều năm qua và nó giúp anh thấy được thực trạng của đất nước Trung Quốc
Nhiều khán giả cho biết bộ phim khiến họ cảm động, không chỉ bởi những gì ông Tôn phải chịu đựng vì đức tin của mình mà còn bởi lòng can đảm của ông khi làm bộ phim và trình chiếu ra công chúng. Họ nói vẻ điềm tĩnh và lòng bao dung của ông thực sự khiến họ xúc động. Một số khán giả bày tỏ hy vọng rằng ông Tôn và những người khác sẽ được an toàn và cuộc đàn áp ở Trung Quốc sẽ sớm kết thúc.
Ông Des Maynard, nhà thầu xây dựng đã bình luận về tầm quan trọng của bộ phim. “Nhiều người hơn nữa cần xem bộ phim này. Tôi cũng mong các phương tiện truyền thông sẽ đưa tin về nó”, ông nhận xét. Ông cho biết ông từng làm ăn với các đối tác Trung Quốc nhưng ông không nhận thức được vấn đề lại nghiêm trọng đến vậy. Ông biết rằng tình hình thực tế còn tồi tệ hơn những gì ông nghĩ rất nhiều. “Tôi đang nghĩ về những gì chúng tôi có thể làm để giúp đỡ mọi người”, ông nói. “Pháp Luân Công mang lại sức khỏe và bình hòa. Cuộc bức hại này là hoàn toàn sai trái.”
Nhà làm phim Erin Kökdil nhìn thấy phần giới thiệu của bộ phim tài liệu này và sau đó đã xem nó. “Ngay từ phần giới thiệu, tôi đã nghĩ bộ phim sẽ có kết thúc có hậu, đó là, ông Tôn sẽ được về với gia đình mình. Rõ ràng là Đảng Cộng sản Trung Quốc đã khiến mọi thứ thay đổi”, bà nói.
Anh Brian, nghiên cứu viên về bệnh ung thư ở Toronto cho biết bộ phim đã cho anh một số góc nhìn mới về Trung Quốc. “Tôi cảm thấy hiểu biết của chúng ta về Trung Quốc như thể thầy bói xem voi vậy – thật khó có thể nhìn thấy toàn bộ bức tranh.” Anh nói chưa có bộ phim tài liệu nào như vậy và nó có tác động thật mạnh mẽ. Anh có ấn tượng rằng bức thư có tác động vô cùng to lớn và, như một chất xúc tác, giúp chấm dứt hệ thống trại lao động ở Trung Quốc.
Bạn gái của anh, cô Đoàn Hà, là quản lý của một công ty, cô từng đọc về bức thư trong vật trang trí Halloween cách đây vài năm. Trong bộ phim, cô được biết về những tra tấn mà ông Tôn phải chịu đựng trong Trại lao động cưỡng bức Mã Tam Gia và cách mà ông có thể duy trì một trái độ tích cực là chưa từng thấy.
Cô cho biết lời lẽ trong bức thư khiến cô cảm động. “Ông Tôn là người trung thực, tốt bụng và dường như không dung dưỡng những suy nghĩ xấu.”
Bản tiếng Hán: https://www.minghui.org/mh/articles/2018/5/1/364816.html
Bản tiếng Anh: https://en.minghui.org/html/articles/2018/5/2/169564.html
Đăng ngày: 5-5-2018; Bản dịch có thể được hiệu chỉnh trong tương lai để sát hơn với nguyên bản.