Bài của Trí Chân
[MINH HUỆ 2-2-2008] Đệ Ngũ Luân người Thiểm Tây, sống vào đầu thời Đông Hán nổi tiếng là một vị quan thanh liêm. Ông có tâm địa chính trực, làm nhiều việc tốt lành đức độ, chăm lo cho dân chúng. Dù làm quan nơi nào, ông đều xem việc cứu khổ cứu nạn cho dân là nhiệm vụ của mình.
Đệ Ngũ Luân từ khi còn trẻ đã là người ngay thẳng và trọng nghĩa khí. Bất cứ khi nào bà con hay đồng hương có ai gặp khó khăn, ông luôn nóng lòng trợ giúp. Thời Vương Mãng loạn thế, đạo tặc hoành hành khắp nơi, trăm họ đều xem Đệ Ngũ Luân như một chỗ dựa đáng tin cậy, đề cử ông làm thủ lĩnh để chống lại đạo tặc. Đệ Ngũ Luân chỉ huy nhân dân xây công sự để tự vệ, quân nổi loạn Đồng Mã, Xích Mi chưa bao giờ bại được doanh lũy của ông. Đệ Ngũ Luân được quan lại địa phương khen ngợi, sau đó ông được bổ nhiệm làm một viên quan chuyên phụ trách quản lý việc tố tụng và thuế khóa. Ông cảm thấy trách nhiệm lớn lao, nhiều lần nói với các thuộc hạ của mình: “Chúng ta giữ những chức quyền này, từng lời nói việc làm đều có quan hệ tới nỗi khổ của nhân dân, tuyệt đối không thể làm những chuyện tham ô chiếm đoạt làm hại dân chúng”. Khi quan trên gợi ý Đệ Ngũ Luân hãy thu lấy nhiều tiền hơn một chút, ông lập tức từ chối, nghiêm nghị nói: “Nhân dân vốn đã nhiều khổ đau, làm sao nhẫn tâm hành hạ họ thêm như thế ?!”.
Thời Đệ Ngũ Luân làm quan Thái thú Hội Kê, tuy quyền cao chức trọng nhưng ông vẫn thanh bạch và tiết kiệm như xưa. Mặc áo vải, ăn gạo chưa xay kỹ, tự tay cắt cỏ cho ngựa ăn, còn vợ ông thì tự mình xuống bếp nhóm lửa nấu cơm. Mỗi khi nhận bổng lộc, chỉ trừ thức ăn cho gia đình, còn lại ông đều đem biếu tặng cho trăm họ hết cả. Ông còn lấy đạo lý sống “Thanh bần” để làm gia huấn, không mua sắm tài sản gì cả. Bạn bè khuyên ông: “Mỗi người đều có Mệnh, sức của một mình ông có thể cứu trợ được bao nhiêu người? Làm sao có thể cứu giúp được tất cả mọi người kia chứ?”
Đệ Ngũ Luân trả lời: “Chỉ cần không phụ một tấm lòng này là được rồi!”
Bạn ông nói: “Ông thanh liêm giữ mình, không tham lam chiếm đoạt đã tốt lắm rồi, tội gì lại không mua sắm tài sản, thế lấy gì mà để lại cho con cháu đây?”
Đệ Ngũ Luân cười nói: “Ông quá khen rồi, tôi tích Đức cho con cháu đó!”
Khi làm quan Thái thú quận Thục, Đệ Ngũ Luân xét thấy các quan lại cấp dưới trong quận phủ phần nhiều là dùng tiền của mà mua lấy quan chức, quen thói xa xỉ phung phí, không quan tâm đến dân. Thế là ông bèn giảm biên chế hết số quan lại ấy, rồi bầu chọn những người có đức hạnh và tiết tháo đảm nhiệm những chức vụ đó, và từ đó về sau những thói tranh giành ăn hối lộ lẫn nhau đều bị cấm tuyệt. Ông còn tiến cử cho triều đình rất nhiều người có nhân phẩm cao thượng, trong đó không ít người về sau đều làm quan đến Cửu Khanh, cũng đều thanh liêm chính trực, không ai tham ô ăn hối lộ cả.
Đệ Ngũ Luân là người đầy chính khí, bất cứ việc gì cũng theo lẽ công bằng mà làm, không bao giờ luồn cúi xu nịnh. Lúc ấy gia đình họ ngoại của hoàng tộc chuyên quyền bạo ngược, các quan đại thần không ai dám đứng ra khuyên can cả. Đệ Ngũ Luân sau khi được thăng chức Tư Không, liền liên tục dâng thư công kích những tệ nạn đương thời, yêu cầu đề phòng sự chuyên quyền kiêu ngạo và hoang phí của ngoại thích, còn đề xuất rằng những ai không có đức hạnh tài năng thì quyết không thể bổ nhiệm quan chức được. Vì thế mà ông đắc tội với không ít những người có quyền thế. Trong số quan lại đồng liêu có người khuyên ông rằng: “Ông trọng nhân trọng nghĩa, ấy là mỹ đức của bậc quân tử. Vừa mới làm quan ở trong triều đình, ông nên am hiểu cái đạo lý ở chốn quan trường. Ông không biết biến báo, tương lai sẽ hối hận đó”. Đệ Ngũ Luân trả lời: “Nhân Đức trong sạch là điều cả đời tôi theo đuổi, đây là việc trọng đại, có thể nào chỉ vì tham cầu một chức quan mà đánh mất hết nhân đức trong thoáng chốc. Ý của ông là muốn tốt cho tôi, nhưng lại không hiểu chí hướng của tôi rồi!”.
Đệ Ngũ Luân được Hán Chương Đế ngưỡng mộ và tín nhiệm, về sau được thăng quan tước đến hàng Tam Công. Ông đẩy mạnh công tác giáo dục, làm rất nhiều điều ân huệ và làm lợi cho dân chúng, trở thành người được cả trăm họ ngưỡng mộ. Ông nói với người khác: “Nhân Đức không phải là thứ có thể giành lấy được, mà là gốc rễ của đạo làm người. Tôi tự thẹn cả đời làm quá ít việc thiện, vậy mà lại có được phúc báo quá lớn!”. Bất kỳ lúc nào ông cũng đều có thể bảo trì thiện niệm, kiên định không lay chuyển, vì người khác mà lo nghĩ, thực sự có trách nhiệm đối với bản thân mình. Ấy đều là những đức tính mà chúng ta cần phải học tập.
Bản tiếng Hán: https://www.minghui.org/mh/articles/2008/2/2/171593.html
Bản tiếng Anh: https://en.minghui.org/html/articles/2008/2/15/94369.html
Đăng ngày 11-05-2010; Bản dịch có thể được chỉnh sửa trong tương lai cho sát hơn với nguyên bản.
