Bài viết do Trịnh Trọng hiệu đính
[MINH HUỆ 02-10-2011] Câu chuyện “Hán Văn Đế ngừng xây khán đài để tiết kiệm tiền cho dân” xuất phát từ cuốn “Sử ký: Hiếu văn bản kỷ”. Người viết đã trích dẫn từ “Đế giám đồ thuyết” viết bởi Trương Cư Chính, Thượng thư triều Minh. Đoạn trích này là về Văn Đế quan tâm tới sự thịnh vượng của dân và chán ghét việc xây dựng một khán đài lộ thiên.
Văn Đế muốn xây một đài lộ thiên tại Ly Sơn. Ông thoạt tiên ra lệnh cho thợ thủ công ước lượng chi phí. Người thợ thủ công bẩm với Văn Đế rằng họ đã ước tính chi phí khoảng 100 lượng vàng. Văn Đế bảo rằng, “Cái đó tương đương với tài sản của khoảng 10 gia đình trung lưu. Tiên Đế đã lưu lại cho ta nhiều cung điện và đình đài. Ta luôn lo ngại không tích đủ công đức sẽ làm ô danh Tiên Đế. Làm sao ta có thể nghĩ tới việc chi nhiều tiền và nhân công hơn vào việc xây dựng khán đài này?”
Hán Văn Đế, tên thật là Lưu Hằng, là một vị Hoàng Đế tốt luôn ghi nhận lời khuyên từ mọi người. Ông sống một cuộc sống giản dị. Trong suốt 23 năm trị vì, ông không hề tu sửa các cung điện của mình. Ông cũng cố gắng cắt giảm chi tiêu trong các cung điện. Những sử gia bình luận về sự kiện Văn Đế ngừng xây dựng khán đài như thế này: “Văn Đế là chủ của thiên hạ. Ông có tài sản vô tận. Và suốt thời gian trị vì của ông là một giai đoạn quốc thái dân an. Quốc gia hùng cường, và người dân giàu có. Cho nên chẳng có vấn đề gì khi xây một khán đài. Tuy nhiên, ông đã không bỏ ra 100 lượng vàng để làm việc như thế. Quả thực, ông xứng danh với các Hoàng Đế tốt trong lịch sử (Nghiêu, Thuấn, và Vũ) mà dân chúng đã ca ngợi.”
Theo các ghi chép lịch sử, trong triều đại của Văn Đế, không có sự nâng cấp với các cung điện, vườn cảnh, trang phục, xe cộ và ngựa, v.v… Ông không làm gì ảnh hưởng tới lợi ích của chúng dân. Mặc dù Văn Đế là một Thiên Tử, y phục thường ngày của ông được làm bởi những tấm lụa dày và thô. Ông thậm chí còn lệnh cho Thận phu nhân, người được ông sủng ái, không được mặc những bộ váy dài. Giường ngủ của ông cũng rất đơn sơ và không màu mè, diêm dúa. Văn Đế sống thanh đạm như thế để làm gương cho thiên hạ.
Văn Đế cũng ra lệnh rằng lăng mộ của ông phải được xây dựng chỉ bằng gốm. Họ không được sử dụng kim loại quý như vàng, bạc, đồng, hoặc thiếc để trang trí lăng mộ. Ông cũng ra lệnh cho quần thần không được tạo phần mộ cao, để tiết kiệm nhiều nhất có thể và không được phiền nhiễu tới cuộc sống và canh tác của dân chúng. Lúc đó, Nam Việt Vương là Triệu Đà đã tự phong mình làm Vũ Đế. Hoàng đế nhà Hán, Văn Đế, không hề chinh phạt ông ta. Thay vào đó ông triệu mời anh em của Vũ Đế vào cung, và tặng họ của cải và làm cho họ giàu có. Kết quả là, Vũ Đế cuối cùng cảm động, và từ bỏ vương hiệu, và thuần phục Hán triều.
Trong thời Hán, giặc Hung Nô vẫn là một thế lực cường đại. Triều Hán mới thành lập, và mọi thứ trong một giai đoạn bị trì hoãn. Điều này là không thích hợp cho họ cử quân đi đánh. Văn Đế do vậy hoà hoãn với Hung Nô bằng cách cầu thân. Nhưng Hung Nô đã phá hủy giao ước, xâm lược Hán triều, và cướp bóc. Tuy nhiên, Văn Đế vẫn ra lệnh cho quân lính canh phòng biên giới và bảo vệ người dân. Ông không xuất binh đánh chiếm trong vùng lãnh thổ của Hung Nô, bởi vì ông quan tâm tới thảm họa có thể xảy ra là một cuộc chiến phương hại tới người dân của ông. Một trong những chư hầu, Ngô Vương, Lưu Tỵ, thường viện đủ lý do để tránh diện kiến Văn Đế. Nhưng Văn Đế không hề truy tội. Thay vào đó ông cấp cho Lưu Tỵ gỗ và gậy. Việc này là để biểu lộ sự quan tâm với những cựu Vương. Ông cũng tuyên bố rằng Lưu Tỵ có thể được miễn lễ tiết.
Trong số các trung thần, Viên Áng luôn rất sỗ sàng và sắc bén khi nói chuyện với Văn Đế. Văn Đế luôn chấp nhận lời khuyên của trung thần một cách khoan dung. Đôi lúc ông thậm chí còn thưởng cho những người nói năng mộc mạc. Một lần, đại thần Trương Vũ và những người khác nhận hối lộ. Khi Văn Đế phát hiện ra việc này, ông lấy một chút tiền từ trong hoàng cung và đưa chúng cho họ. Nhưng ông không trừng phạt họ bằng việc giao cho quan phủ. Cho nên những người này rất là xấu hổ. Khi Văn Đế đương vị, suy nghĩ của ông là cho toàn dân, và ông chủ ý dùng ân đức thay vì dùng các hình phạt. Dưới sự cai trị của ông, thiên hạ giàu có, mọi người sống an cư, và nghi lễ hưng thịnh.
Dưới thời Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hiện tại, các tòa nhà chính quyền địa phương được xây rất xa hoa. Tuy nhiên, trường cấp một và cấp hai ở nhiều vùng rất cũ nát và thậm chí nguy hiểm. Nhà chức trách ĐCSTQ thì tư lợi và hoang phí. Họ không bao giờ quan tâm liệu người dân sống hay chết.
Bản tiếng Hán: https://www.minghui.org/mh/articles/2011/10/2/文史漫谈-汉文帝露台惜费-247310.html
Bản tiếng Anh: https://en.minghui.org/html/articles/2011/10/21/128898.html
Đăng ngày 07-11-2011; Bản dịch có thể được hiệu chỉnh trong tương lai để sát hơn với nguyên bản.
