Bài của Lương Ngôn
[MINH HUỆ 4-11-2007] Khổng Tử hỏi học trò là Tử Lộ: “Con yêu thích điều gì?”.
Tử Lộ trả lời: “Con thích múa kiếm”.
Khổng Tử nói: “Ta không hỏi ý đó. Ta muốn nói rằng dựa vào tài cán của con, mà còn cố gắng học tập thêm nữa, người khác làm sao đuổi theo kịp được?”.
Tử Lộ hỏi: “Học tập cũng có lợi sao?”.
Khổng Tử nói: “Một vị Vua nếu như không có bề tôi nào dám khuyên can, việc chính sự sẽ vấp phải sai lầm bại hoại. Một kẻ sỹ nếu không có người bằng hữu nào có thể khuyên bảo cho mình, thì đức hạnh rồi sẽ có thiếu sót. Cưỡi ngựa chưa thuần không thể vứt bỏ roi ngựa. Bắn cung nỏ không thể để thất lạc dụng cụ chỉnh cung. Chạm khắc đồ gỗ thì cần phải có đường mực mới chính xác được. Người ta tiếp nhận lời khuyên nhủ mới có thể đạt đến cảnh giới của Thánh nhân. Theo thầy học tập, siêng năng học hỏi, chắc chắn có thể thành công. Vứt bỏ nhân nghĩa, chán ghét những người trí thức, thì sớm muộn cũng sẽ phạm tội và bị trừng phạt. Người quân tử thông thái sáng suốt thì không thể không học tập được”.
Tử Lộ nói:“Giống cây trúc sinh ra trên núi Nam, không được gia công, bản thân nó chính là đã ngay thẳng. Chặt nó xuống dùng để làm mũi tên, có thể bắn thủng cả da tê giác. Vì sao lại cần phải học tập chứ?”.
Khổng Tử nói: “Lấy lông vũ gắn thêm vào đuôi mũi tên, đầu mũi tên mài cho sắc bén hơn nữa, không phải là sẽ bắn càng lợi hại hơn sao?”.
Tử Lộ thi lễ và nói: “Con xin tiếp thu lời dạy bảo của Ngài!”.
Chuyện lấy trong tác phẩm “Thuyết Uyển – Kiến bản” của Lưu Hướng thời Tây Hán (206 Trước công nguyên – 202 Sau công nguyên)
Bản tiếng Hán: https://www.minghui.org/mh/articles/2007/11/4/165915.html
Bản tiếng Anh: https://en.minghui.org/html/articles/2007/11/12/91282.html
Đăng ngày 11-4-2010; Bản dịch có thể được chỉnh sửa trong tương lai cho sát hơn với nguyên bản.
Hiệu chỉnh lần 1: 13-4-2010
