Bài viết của Sử Giám

Sư Dạ Quang là một hòa thượng nổi tiếng đời Đường. Ông là người Kế Môn, thuở nhỏ thông minh hiếu học, thích đi sâu nghiên cứu Phật học, thế là bèn xuất gia thành hòa thượng. Ông ở tại Kế Môn toàn tâm nghiên cứu Phật học trong mười năm, tự cảm thấy Phật học quả thật huyền bí sâu xa, thiên mục cũng mở, có thể thấy quỷ. Lúc ấy có một hòa thượng giàu có tên là Huệ Đạt, tích trữ kim tiền lên đến hàng vạn, nhưng đối với Phật học thì không thông hiểu cho lắm. Huệ Đạt muốn có được vài điểm học vấn của sư Dạ Quang, sư Dạ Quang cũng thấy Huệ Đạt có tiền tài, hai người có việc hay không có việc cũng đều đến gặp nhau, biếu xén lễ vật xong rồi thì trò chuyện tâm đắc, tâng bốc lẫn nhau, thường xuyên lai vãng, cuối cùng trở thành bằng hữu thân thiết.

Đương thời Hoàng đế Huyền Tông kính Phật lễ Đạo, thường thỉnh mời danh tăng và đạo sĩ. Sư Dạ Quang muốn lên kinh thành Trường An yết kiến, nhưng khổ nỗi không có tiền, tự than thở phí hoài tài học tuyệt thế, trong lòng thường không vui. Huệ Đạt biết được tâm tư của sư Dạ Quang, bèn đem bảy mươi vạn đồng tài trợ Dạ Quang xuất hành, nói: “Đại sư tài năng học nghệ siêu phàm, tôi cho rằng thiên hạ không ai có thể sánh với sự cao minh của đại sư. Đương kim Thánh Thượng đề bạt thiên hạ anh tuấn, các hòa thượng chúng ta nhất định cũng được tắm hoàng ân. Đại sư tới Trường An rồi, nhất định một bước lên mây, đã là Phật môn cao tăng, được thiên tử cử làm trọng thần là ở trong tầm tay vậy. Nhưng mà đến lúc ấy… ta nhất định sẽ đến đến nhờ cậy đại sư, hy vọng đại sư đừng quên lão bằng hữu này.” Sư Dạ Quang nói: “May có Đại sư hậu đãi, ta mới có thể xuất tây lên Trường An. Nếu như ta làm được quan ngũ phẩm, ngày khác nhất định mượn cơ hội báo đáp ân huệ của đại sư.”

Sư Dạ Quang tới Trường An rồi, bèn hối lộ tả hữu của Cửu Tiên công chúa để có cơ hội yết kiến Vua. Đường Huyền Tông ngay sau đó hạ lệnh triệu kiến sư Dạ Quang, ra lệnh hoạn quan chọn lựa hơn chục tăng nhân nổi danh học vấn cùng sư Dạ Quang biện luận Phật học. Sư Dạ quang diễn dịch kinh điển, sướng luận huyền lý, khai triển chữ nghĩa, chúng tăng không có ai dám cùng ông tranh cao thấp. Đường Huyền Tông ngạc nhiên trước tài biện giải của sư Dạ Quang, bèn hạ chiếu ban cho sư Dạ Quang ấn bạc cùng lụa đỏ, phong ông làm tiến sĩ. Sư Dạ Quang ngày ngày đi cùng tả hữu của Đường Huyền Tông, còn được ban cho dinh thự xa xỉ, tiền tài gấm vóc.

Sư Dạ Quang trở thành sủng thần của thiên tử, nhất thời tận hưởng vinh hoa. Nhưng đột nhiên gặp phải cao nhân cao thâm không sao lường được, về điểm này mấy tiểu năng tiểu thuật của sư Dạ Quang chẳng là gì cả. Đường Huyền Tông có lần triệu kiến Trương Quả Lão, rồi bảo sư Dạ Quang dụng thiên mục xem Trương Quả Lão là thần thánh đến từ phương nào. Sư Dạ Quang đến và nói: “Trương Quả Lão hôm nay ở đâu nhỉ?” Kỳ thực Trương Quả Lão đang ngồi ngay đối diện Dạ Quang.

Huệ Đạt nghe nói sư Dạ Quang công danh đã nổi rồi bèn từ Kế Môn ngàn dặm xa xôi tới Trường An tìm sư Dạ Quang, cũng muốn kiếm một chức quan. Sư Dạ Quang nghe nói Huệ Đạt đến, trong lòng rất không vui, cho rằng Huệ Đạt tìm mình để đòi nợ. Huệ Đạt quan sát sắc mặt, biết rằng sư Dạ Quang không hoan nghênh mình, bèn cáo từ ra về.

Huệ Đạt trở về phương bắc được một tháng, sư Dạ Quang vẫn không yên tâm, lo rằng Huệ Đạt còn có thể quay lại đòi tiền. Sư Dạ Quang bèn nghĩ ra một độc kế, viết một phong thư mật gửi thống soái Kế Môn là Trương Đình Khuê, trong thư nói: “Mới đây Huệ Đạt đại sư tới kinh thành, vu khống đại nhân tại Kế Môn tu sửa binh khí, mưu đồ tạo phản, nay tin đồn lan truyền nhanh chóng, rất nhiều người biết. Sự trung thành của đại nhân, thiên hạ đều biết, ta há lại tin lời đồn đại ấy? Ta chỉ là không yên tâm việc để lâu ngày, đại nhân không phòng bị là không được đó!” Trương Đình Khuê kinh hoàng phẫn nộ, lập tức triệu Huệ Đạt đến dùng roi đánh chết.

Vài ngày sau, sư Dạ Quang đột nhiên thấy Huệ Đạt đi vào trong sân, mắng sư Dạ Quang: “Ta lấy bảy mươi vạn đồng giúp ngươi xuất tây lên Trường An, giờ ngươi lại trở mặt vu cáo ta, hại ta chết oan! Ngươi có thể nào có lỗi với ta như vậy ư!” Nói xong nhảy vào nhà ôm chặt sư Dạ Quang mãi không buông, như người lâu ngày không gặp, đám gia nhân của sư Dạ Quang đều chứng kiến cảnh này. Vài ngày sau, sư Dạ Quang trút hơi thở cuối cùng.

Người tu luyện nhất định phải chân tu, không thể vì cầu danh cầu lợi mà làm bại hoại mảnh đất tịnh độ của Phật môn cũng như danh dự của giới tu luyện.

(Theo «Thái Bình Quảng Ký»)

Bản tiếng Hán: https://www.minghui.org/mh/articles/2010/10/28/231560.html

Bản tiếng Anh: https://en.minghui.org/html/articles/2010/11/5/121255.html

Đăng ngày 10-11-2010; bản dịch có thể được hiệu chỉnh trong tương lai để sát hơn với nguyên bản.

Share